Yeni Doğum Yardımı Yönetmeliği 10 Nisan 2025 tarihli ve 32866 sayılı Resmî Gazete’de yayımlandı.
Yeni yönetmelik, 1 Ocak 2025 tarihi itibarıyla ve sonrasında canlı doğan çocuklar için geçerli olup, Türk vatandaşlarına yapılacak doğum yardımlarının usul ve esaslarını düzenlemektedir.
Doğum yardımından faydalanmak için;
Doğumun 1 Ocak 2025 veya sonrasında gerçekleşmiş olması,
Ebeveynlerden en az birinin Türk vatandaşı olması,
Türkiye’de ikamet edilmesi,
Doğumdan sonra belirli süreler içinde başvuru yapılması gerekmektedir.
İlk çocuk için: Doğumdan sonraki 12 ay içinde,
Diğer çocuklar için: Çocuk 5 yaşını doldurana kadar başvuru yapılabilir.
Başvurular e-Devlet üzerinden ya da Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından belirlenen diğer kanallar aracılığıyla yapılır.
Yardım Miktarları
Eski Doğum Yardımı (2015–2024 yılları arasında):
Birinci çocuk için: Tek seferlik 300 TL
İkinci çocuk için: Tek seferlik 400 TL
Üçüncü ve sonraki çocuklar için: Tek seferlik 600 TL
Yeni Doğum Yardımı (2025 itibarıyla):
Birinci çocuk için: Tek seferlik 5.000 TL
İkinci çocuk için: 5 yaşını doldurana kadar her ay 1.500 TL
Üçüncü ve sonraki çocuklar için: 5 yaşını doldurana kadar her ay 5.000 TL
Not: Yeni sistemde ikinci ve sonraki çocuklar için ödemeler tek seferlik değil, 5 yıl boyunca aylık olarak yapılacaktır.
Ödemeler Nasıl Yapılacak?
Başvurunun sistem üzerinden onaylanmasının ardından, ödemeler başvurunun yapıldığı ay itibariyle başlar.
Yardımlar, hiçbir kesintiye uğramadan, vergiden muaf şekilde ve haczedilemez olarak ödenir.
Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonundan karşılanır.
Ödeme Sonlanma ve İptal Durumları
Çocuk 5 yaşını doldurduğunda (60. ay dahil), yardım sona erer.
Çocuğun veya hak sahibinin ölümü, vatandaşlık değişimi ya da yurt dışına taşınma gibi durumlarda ödeme durdurulur veya kesilir.
Yanıltıcı beyanda bulunanlardan ödenen tutar, faizli şekilde geri alınır.
Geçmiş Dönem Başvuruları
1/1/2025 ile 10/4/2025 arasında doğum yapanlar, 30 gün içinde başvuru yaparlarsa yeni düzenlemeden faydalanabilir.
1/1/2025’ten önce doğan çocuklar için, 1/6/2025’e kadar başvurulması halinde eski yönetmelik hükümlerine göre ödeme yapılır.
Yeni doğum yardımı düzenlemesi, Hep-Sen’in kadın çalışanların haklarının güçlendirilmesine yönelik uzun süredir yürüttüğü mücadeleyle doğrudan örtüşmektedir. Hep-Sen, özellikle doğum sonrası ekonomik destek, iş-yaşam dengesi ve kadın istihdamının korunması konularında yaptığı başvuru ve girişimlerle bu tür sosyal desteklerin yaygınlaştırılmasına katkı sağlamıştır. Bu yönetmelik, sendikal hak arayışlarının somut kazanımlarından biri olarak değerlendirilmektedir. Yeni yönetmelik, ailelere yalnızca bir defalık destek yerine uzun süreli maddi destek sunarak çocuk sahibi olmayı teşvik eden daha sürdürülebilir bir politika ortaya koymaktadır. Aylık ödemelerin devreye girmesi, özellikle ikinci ve üçüncü çocuklarda devlet desteğini hissedilir ölçüde artırmaktadır.
Doğumla Bitmez, Destek Devam Etmeli!
10 Nisan 2025’te yayımlanan yeni Doğum Yardımı Yönetmeliği, doğum sonrası ekonomik destekleri genişletmiş olsa da çalışan ebeveynlerin temel haklarına dair önemli boşluklar devam etmektedir. Hep-Sen olarak, özellikle sağlık ve kamu çalışanı kadınlar başta olmak üzere tüm emekçi annelerin yanında olduğumuzu bir kez daha yineliyoruz.
Talep Ediyoruz!
Yeni yönetmeliğe şu destekleyici hakların ivedilikle eklenmesini talep ediyoruz:
1. Süt İzni Süresinin Uzatılması
İlk 1 yıl boyunca günlük 3 saat süt izni hakkı tanınmalıdır.
2. Kreş Desteği veya Kurum Kreşi Zorunluluğu
Sağlık kurumlarında gece ve gündüz kreş açılması zorunlu hale getirilmeli, açılmayan yerlerde çalışan annelere aylık kreş yardımı yapılmalıdır.
3. Ebeveynler İçin Esnek Çalışma Saatleri
Anne veya babaya çocuğun ilk 2 yılında kısmi süreli veya dönüşümlü esnek çalışma hakkı tanınmalıdır.
4. Doğum Sonrası Ücretsiz İzin Hakkının Güvence Altına Alınması
Ücretsiz izne ayrılan çalışanlar terfi, kadro ve hizmet puanı kaybı yaşamamalıdır.
5. Babalık İzninin Süresinin Uzatılması
Baba çalışanlara doğum sonrası en az 15 iş günü ücretli izin verilmelidir.
6. Çok Çocuklu Ailelere Ek Destek
3 ve üzeri çocuğa sahip aileler için ulaşım, servis ve yemek desteği gibi yerel katkılar hayata geçirilmelidir.
7. Refakat İzni
İlkokul çağındaki çocuklarda hastanede yatarak tedavi görüldü durumlarda ailenin isteğine göre anneye yada babaya hayati risk bulunmasa dahi hastanede tedavi gördüğü sürece refakat izni verilmelidir.
Çağrımızdır:
Tüm siyasi partilere, bakanlıklara ve kamuoyuna çağrımızdır:
Doğumla birlikte başlayan sorumlulukların gerçek bir destek sistemine dönüşmesi için kapsamlı sosyal haklara ihtiyaç vardır.
Hep-Sen olarak bu taleplerin takipçisi olacak, kadınların yalnız bırakılmadığı bir çalışma hayatı için mücadelemizi sürdüreceğiz.
Resmi Gazate Yönetmeliği:
https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2025/04/20250410-2.pdf
#DoğumlaBitmezDestekDevamEtmeli #KadınEmeğineGerçekDestek #HepSenKadınlarla #doğumyardımı